1/48 Tamiya Mitsubishi A6M5 reisen aka zero

[GewoonWouter]

Tijd om eens een vliegerke van mijn makelij te posten.
Ik doe niet vaak aan vliegtuigmodelbouw maar de gevleugelde ridders van WWII hebben toch ook altijd een aantrekkingskracht op me gehad.

Elders op het immense wereldwijde web is er momenteel een groepsbouw gaande over het Pacific Theatre zoals dat in mooi Nederlands heet. De groepsbouw duurt drie maanden, wat wil zeggen dat ik een model moet afkrijgen binnen die tijd. Voor zij die me een beetje kennen is dat gigantisch snel .

Anyway, de kit is van Tamiya, uit het jaar 2003 als ik me niet vergis.

Typisch Tamiya kwaliteit, niet te gecompliceerd, maar wel mooi gemaakt. En het leuke is dat je er 4 figuurtjes bij krijgt, gratis en voor niks. Ik heb besloten om de piloot in de cockpit te gebruiken, geeft toch iets meer karakter aan het model.
De cockpit is ondertussen al klaar en geverfd. Ik heb verfjes uit voorraad gebruikt, en daar zat geen bij dat het typische groen van de Japanners is. Dus maar een mengeling gemaakt.
Ondertussen heb ik op smoelenboek al de 'correctheidspolitie' over me heen gehad wat betreft het groen. Het zou niet 'historisch correct' zijn, whatever dat ook mag betekenen eigenlijk. Een kleur kan ontzettend varieren, en ook al weet ik dat dit groen niet het typische groen is dat Mitsubishi gebruikte (Nakajima had een lichtjes andere tint) blijkt uit foto's dat er toch ontzettend veel variaties bleken te zijn.
Enfin, genoeg getetterd, foto's:





Alhoewel je de cockpit nog wat extra detail zou kunnen geven met aftermarket setjes ben ik toch onder de indruk van het werk van Tamiya.

De piloot is ondertussen ook wat opgekuist en geverfd met Vallejo verfjes. De Japanse emblemen zijn decals die in de kit zaten, leuk detail!



Eenmaal de cockpit af was mocht de piloot zijn stoeltje innemen en konden de twee helften aan elkaar gelijmd worden


De wielkasten, binnenkant flaps en de wieldeuren werden in de typisch Japanse primer 'aotake' gespoten: eerst een laagje gloss black, gevolgd door Alclad Aluminium, en uiteindelijk afgewerkt met Tamiya Clear Blue. Het blijkt dat de primer die je Japanners gebruikten superieur was aan de zink chromaat primers die bv de Amerikanen gebruikten, en het was nog mooi ook.


Ondertussen ben ik er op gewezen dat - aangezien mijn zero door Mitsubishi gebouwd is - de wielkasten en deuren dezelfde kleur als de onderzijde hadden, en niet het aotake. Enkel de door Nakajima gebouwde zero's hadden die nog zichtbare groen/blauwe primer.

Ik zit ondertussen een beetje verder in de bouw, maar dit is het voor vandaag

 

[coachke]

Knappe bouw dat ge hier ons laat zien ; mooie duidelijke beelden

 

[airbus56]

Reeds mooie vorderingen en het ziet er goed uit tot nu toe. Vooral het groen kan mij bekoren .
De piloot geeft zeker een meerwaarde en is mooi afgewerkt. Succes met de verdere bouw.

 

[Roy vd M.]

Ja dat met die kleuren van de onderzijde / wielkasten is toch geen makkelijk verhaal bij Japanse vliegtuigen. Voorlopig ziet het werk er in mijn ogen mooi uit. 1/48 is een veelzijdige schaal die veel modelbouwonderwerpen combineert, dus ideaal voor een diorama bijvoorbeeld (gelijk schaal 1/72). Succes met het vervolg.

 

[Erwin]

Wist van het verschil in kleur van de wielkasten niet af en dus weeral bijgeleerd, volger bij.

 

[mark31]

mooi werk dat je hoer neer zet.
En inverband met kleuren,ik denk dat daar nog de meeste discusie over is.
Zolang je zelf maar tevreden bent is het goed.

Mark

 

[GewoonWouter]

Merci gasten.

@mark31 : ja inderdaad, er wordt veel gediscussieerd over de 'correcte' kleuren op het internet. Maar mensen vergeten vaak dat er zoveel factoren zijn die kleur(toon) doen veranderen. Je moet maar eens wat kledij in het zogenoemde 'Feldgrau' opzoeken, er zijn tientallen voorbeelden met elk een verschillende versie van die kleur .

Now then: na het verven van de wielkasten en andere aotake details werd het tijd om de reisen in de primer te zetten. Ik gebruik altijd Mr. Finishing Surfacer 1500 verdund met Mr. Levelling Thinner400. Deze keer heb ik de zwarte gebruikt.

Daarna gestart met het zogenoemde 'blackbasing'. Het is eigenlijk een meer uitgepuurde vorm van pre-shading en moet ervoor zorgen dat de basislaag verf mooie variaties krijgt. Ik moet wel zeggen dat met het huidige droge en hete weer de verfjes heel wat minder graag door de airbrush vlogen, ik ben echt geen zomermens .

Dan tijd om de basiskleur aan de onderzijde te verven. Tot nog niet zo lang geleden werden de meeste zero's (vooral de vroegere A6M2 variant) in een vorm van wit weergegeven, zowel in modelbouw als in films. Dit blijkt echter niet correct te zijn. De kleur die gebruikt werd is wat complexer, en naargelang ze er langer op zat en verweerd was varieert het meer tussen een soort grijs/groen/beige en een meer caramelkleur. Nick Millman is iemand die zich op de Zero's heeft toegelegd en hier veel onderzoek naar heeft gedaan. Eén van de Tamiya kleuren die het dichtst in de buurt komt is XF-76 Gray Green (IJN)

De achterzijde van de cockpit kreeg terug een kleurtje groen (wederom, naargelang de fabrikant was dit een groen of een gloss black)

Daarna was het tijd om wat Tamiya tape en papier boven te halen om de boel te maskeren.

En de bovenkant werd voorbereid door fijne witte lijntjes op te spuiten, net zoals bij de onderkant

De groene toplaag heb ik daarna opgebracht. Door het hete weer kwam het groen niet echt lekker uit de airbrush en uiteindelijk heb ik het dikker moeten opspuiten dan ik wou. Van het blackbasen is daardoor niks meer te zien. We lossen dit wel op tijdens het verweren. Nakajima en Mitsubishi gebruikten lichtjes verschillende varianten van het groen. Tamiya XF-70 Dark Green2 benadert min of meer de Mitsubishi variant.


De cowling oftewel de 'motorkap' werd gespoten in blauw met een streepje zwart en wat clear. Het is heel erg subtiel en moeilijk op camera vast te leggen, maar de blauwe tint is er wel degelijk. Deze is dan op de zero vastgelijmd (Tamiya voorziet een basisversie van de motor, die ik ook geverfd heb, maar daar ben ik vergeten foto's van te trekken). De uitlaten zijn ondertussen ook geverfd en op hun plaats aangebracht. Beetje dom, maar op elke uitlaat zat een gietnaad in het midden. Die heb ik weggeschuurd en opgekuist. Blijkt dat die gietnaad iets is dat op de echte uitlaten terug te vinden is...d'Oh


Dat is het alweer voor vandaag

 

[dancooper]

Erg mooi wouter, ik heb de Zero altijd een mooi toestel gevonden. Wat de kleuren betreft... dat is altijd een beetje een heikel punt omdat iedereen daar zijn ideeën over heeft. Ja, je kan komen zwaaien met objectieve nummers, maar op het eind van de rit ziet iedereen eenzelfde kleur toch enigszins anders, belangrijkste is natuurlijk dat je zelf tevreden bent over het resultaat. Wat echter ook zeer belangrijk is, is dat het aantal revetten op op het toestel wel klop (sarcasme).

 

[Pascal]

Pfff.... toch steeds hoge kwaliteit van werken wat jij steeds laat zien.
Kan alleen maar schrijven van wat ik zie daar ik in deze materie niet thuis ben.

 

[airbus56]

Mooi resultaat tot nu toe. Een beetje spijtig dat kleurnuance op de bovenkant vleugels door de dikke verflaag verloren is gegaan. Het huidig warme weer is de reden dat de modelbouw bij mij momenteel zo goed als stilligt. Benieuwd hoe je het gaat oplossen bij de latere weathering.
De preshading zoals hier getoond had ik nog niet gezien (enkel het klassieke accentueren van de paneellijnen). Lijkt mij wel een heel goede methode. Succes met het vervolg.

 

[GewoonWouter]

dikke merci voor de complimenten

@dancooper wees gerust, ik het aantal rivetten nageteld, en daarna mijn vrouw en kinderen laten dubbel tellen. Zou niet willen dat ik dat niet correct heb

Wat betreft dat black basen, het is 1 van vele technieken. Het moet niet, maar het kan, en geeft een mooi effect, het verfwerk er bovenop (als je het dun spuit) vertoont dan subtiele toonverschillen, wat het model uiteindelijk enkel maar ten goede komt. Wordt blijkbaar meer op modelbouw vliegtuigen toegepast, op tanks heb ik het nog niet gezien.

 

[GewoonWouter]

En toen gingen we verder.
Om het verlies van het effect van het blackbasen een beetje te compenseren heb ik verdunde XF-70 - lichter gemaakt door er wat wit door te mengen - opgespoten op onder andere de gebieden tussen verschillende platen. En hier en daar op onder andere de control surfaces zoals de flaps. Deze waren bij de zero lichter van toon omdat de control surfaces overspannen waren met stof in plaats van gemaakt uit aluminium. Verdere verwering later gaat dat effect nog wat duidelijker maken.


Daarna was het tijd voor de decals. De Tamiya decals - en bij uitbreiding de decals van de Japanse kitbouwers - zijn van een wat dikker type dan bv de Europese en daarom gebruik ik net geen kokend water om ze van het decalpapier los te weken, dit zou blijkbaar helpen om ze wat makkelijker rond en in details te krijgen. Eenmaal aangebracht waren op bv de emblemen van de rijzende zon enkele applicaties van Mr. Mark Softer nodig (het originele sterke spul - niet de 'softe' Neo variant die voor Europese stijl decals is ontwikkeld).
Decal optie die ik heb gekozen is die voor een zero van de Rabaul fighter group die er opereerde in 1943 en 1944. Dit is tevens de enige Mitsubishi optie, de andere twee opties die met de kit meegeleverd zijn, zijn zeros gebouwd door Nakajima.

Nu decal applicatie geeft soms wat problemen. Met name twee zaken hebben resultaat opgeleverd dat ik niet wou. De ronde schijven op de vleugels zetten zich niet goed rond een uitstekend detail, met rimpels tot gevolg. Ik heb dit ondertussen lichtjes opgeschuurd en de ergste rimpels weggeschraapt met een scalpel.

Ook de gele band op de voorzijde van de vleugel is een decal. Achteraf bekeken had ik die beter opgespoten, maar te laat . Hoe mensen die gele decals kunnen opbrengen met een goed resultaat is me de vraag, want ondanks het aanbrengen van veel Mr. Mark Softer bleef het er lelijk uitzien.

Uiteindelijk heb ik daar ook de ergste rimpelingen weggeschraapt en geschuurd, dit levert een lichtjes verweerd en gechipt effect op dat nog bruikbaar is (ik heb nog geen foto van het resultaat). Uiteindelijk hoort dit ook bij modelbouw: dingen die misgaan en waar we dan een oplossing voor moeten bedenken.
Eigenlijk is het een beetje spijtig dat de grote namen in de modelbouw in hun artikels in magazines dit zo goed als nooit aankaarten. Zo lijkt het of het bij hen allemaal vanzelf gaat, but believe you me, die maken dezelfde fouten als wij mortals


Ik moet wel zeggen dat de Tamiya kits elke keer een verademing zijn. Wat vereenvoudigd in detail hier en daar, maar zo leuk om te bouwen, en de decals zijn er een pak minder dan bv op een 1/48 Eduard 109 die ik vorig jaar gebouwd heb

De cockpitramen zijn ook gespoten, Tamiya voorziet maskeertape, maar in tegenstelling tot Eduard zijn die niet voorgesneden, je moet zelf dus over de lijntjes snijden om de maskeerstukjes op maat te hebben. Toch iets zenuwslopender dan bij de concurrentie.
De externe brandstoftank is ondertussen ook gespoten, en de wielen en bijhorende onderdelen hebben hun kleurtjes gekregen en zijn aan elkaar gelijmd.


En als toemaatje: de wielkasten zijn herspoten na wat serieus gemaskeer.

Aangezien er nog niks van vernis over de decals zit was het misschien niet zo slim om masking tape op decals aan te brengen, bij het verwijderen is hier ook wat meegetrokken, maar again: gratis chipping effect. Uiteindelijk zagen die leading edges van de vleugels toch serieus af.

 

[dancooper]

Uiteindelijk zagen die leading edges van de vleugels toch serieus af.

Dat zou ik wel denken, vooral in het "Pacific Theatre" als dit toestel vanop één van de vele aangelegde vliegveldjes opereerde, die atollen bestaan uit koraalzand, dus deze toestellen werden bijna voortdurend lichtjes gezandstraald.

 

[Beyond]

Dat begint er een afgeleefd vliegertje uit te zien.
Een geluk bij een ongeluk die chipping, ziet er realistisch uit zo

 

[Lucske]

Jawadde

Mooi hoor wat je hier laat zien.
En met een Zero kan je volledig losgaan bij het verweren.
Sommige van die dingen vlogen bijna zonder verf

Grtz.

Luc

 

[Michel]

Mooi werk. Na het aanbrengen van de decal softener kan je er met de haardroger opzitten als de decal niet goed meewekt. Dat maakt soms echt een verschil.

Het losweken doe ik altijd in koud water.

 

[Roy vd M.]

Mooi werk. Na het aanbrengen van de decal softener kan je er met de haardroger opzitten als de decal niet goed meewekt. Dat maakt soms echt een verschil.

Het losweken doe ik altijd in koud water.

Hoe warmer het water dat je gebruikt, des te sneller zal het losgaan. Daar kun je dus een midden in vinden, wat voor de modelbouwer zelf het beste werkt. Ik gebruik net als Michel koud water, omdat ik dan het gevoel heb dat ik dan het beste de boel onder controle heb. Maar als het echt niet wil, verwarm ik het water even.

 

[mark31]

je zet hier mooi werk
en ja op sommige toestellen kun je je kompleet laten gaan wat verwering betreft

Mark

 

[airbus56]

Hoe men van de nood een deugd maakt . Sommige decals zijn inderdaad heel moeilijk aan te brengen en stellen je soms voor problemen.
Als de weathering goed wordt uitgevoerd komt dit zeker in orde. Ik kijk al uit naar het vervolg. Succes verder.

 

[GewoonWouter]

Dankjewel heren.

De Tamiya decals (zoals deze van bijna elke Japanse fabrikant) hebben nogal een dikke film. De VMS satin varnish zou dit moeten kunnen onzichtbaar maken (in tegenstelling tot vernis van andere merken moet je deze dik opspuiten). Helaas na twee lagen zie je hier en daar nog wat carrier film. Er bleek ook nog wat silvering te zien hier en daar. De plaatsten waar de carrier film nog het meest te zien was, was onder andere rond de hinomaru (de rijzende zon symbolen) en wat andere decals. Ik heb dit voorzichtig gewetsand met 2000 en 3000 gritt schuursponsjes, en dit heeft de meest problematische plaatsen aangepakt, echter is het nog niet volledig verdwenen overal.

Bon, hopelijk kan de verwering een deel nog wat verhullen. Ik had alleszins geen zin om te blijven stilstaan bij de problemen, elke keer leer je wat nieuws, maakt niet uit hoe lang je de hobby al doet .

Na het aanbrengen van de satin varnish was het tijd voor de eerste stap: het accentueren van de de lijnen van het individuele plaatwerk. Verdunde Tamiya smoke werd overal opgespoten op de demarcatielijnen en rond details.


Het is niet echt goed te zien op de foto's, maar de Tamiya Smoke is glossy, dus dat moet later nog wat aangepakt worden.
De wielkasten hebben ondertussen wat kleine zaken geinstalleerd gekregen zoals de kleine afdekdeuren. Nadien lichtjes verweerd met AK dark panel liner.


De volgende stap is het aanbrengen van een pinwash. Ik vind de satijn vernis van VMS alleen niet 'satijn' genoeg, en het gevolg is dat als je een pinwash wil aanbrengen het niet overal netjes rond details en in groeven loopt. Plan B dan maar - wat ik eigenlijk stiekem veel leuker vind. Aan de slag met olieverfjes en de verwering uitvoeren. Automatisch krijg je ook de details die eruit springen, net zoals bij het panellinen ofte pinwashen.
De onderkant is veel vuiler dan deze vogels waarschijnlijk in het echt zouden geweest zijn, maar ach, het oog wil ook wat




Een rondje of twee nog en het olieverfproces is klaar.
Daarna volgt iets wat eigenlijk tegen mijn eigen verweringsprincipes gaat: nog eens een laagje vernis (twijfel tussen terug satijn of mat). De olieverf verwering bedekken door vernis maakt de effecten saaier in mijn ogen, maar het kan hier niet anders. Omdat de satijn finish niet echt 'satijn' genoeg is heb ik meer last van tidemarks - oftewel vlekken, achtergelaten door opgedroogde thinner - dan me lief is.

Volgende stap wordt dan een rondje chipping, dit wil ik subtiel houden, want hoewel men vaak denkt dat Japanse verf loskwam alsof het niet deftig werd aangebracht, bleek dit in de praktijk niet zo vaak voor te komen.