Heb je niet veel tijd of zin, lees dan enkel de grote tekst.
De kleine tekst bevat bouw- of technische details.
LET OP, ENORME UPDATE DUS PAK EEN STOEL
30. Redelijk grote tegenslagen deze keer, die met veel moeite zijn opgelost. De helft van de romp is nu afgemonteerd en klaar voor bevestiging aan de rest waarna er geairbrushed kan worden. Maar deze romphelft had de nodige voeten in de aarde. Ik heb besloten om alles op te schrijven om jullie te vermaken en ter voorkoming van hetzelfde bij mensen die ook dit schip willen bouwen. En er zitten wellicht een paar leuke technieken bij die voor sommigen (een enkele: voor velen 
) nieuw zijn.
Allereerst kwam twee weken geleden op één dag alle referentie en alle aftermarket binnen.
Op de eerste foto staan (messingkleurig en zilverkleurig) de photo etch, (houtkleurig) de houten deks (met erbij de decals), (zwartkleurig) de ankerketting, (messingkleurig in zakje) de gedraaide messingdelen en (grijs) de resin onderdelen.
Het gaat wat referentie betreft om de Pontos set, de WEM set, het "Anatomy of the Ship" boek van John Roberts, een DVD met foto's en het prachtige 3D-boek van dit schip uitgegeven door Kagero. Daar zit trouwens een 1/350 tekening bij die ik dankbaar (en soms ook wat foeterend) heb gebruikt.
31. Links de Pontos handleiding (dubbelzijdig A3), bovenaan de Kagero tekeningen (ongeveer A2), verder van links naar rechts de prachtige WEM instructies en de twee genoemde boeken. De DVD staat niet op de foto.
Ik heb nu al elk naslagwerk nodig gehad (=dat ik zonder dat naslagwerk niet zou weten hoe iets zou zitten). En ik ben ontzettend blij dat ik de WEM set heb omdat daar ook onderdelen voor latere verschijningsvormen van de Dreadnought bij zitten. Ik wil een 1915 versie bouwen. Het Anatomy-boek legt uit welke aanpassingen er in de loop van de jaren zijn geweest. Dat belooft, ondanks de WEM-onderdelen, het nodige scratchwerk.
32. Ik had zin om wat photo etch te vouwen en ik moet zeggen, het ziet er goed uit. Er zitten minieme vouwtjes in die je niet goed ziet, dus je moet heel voorzichtig zijn maar het resultaat is er naar.
Eerst Het onderdeeltje afsnijden op een gladde tegel (doe je het op een snijmat dan verpruts je het onderdeel al meteen). Dan de twee uiteinden vouwen onder een PE bender. Dan eenvoudig met een pincet het dingetje vastpakken en met je duim verder vouwen.
33. Een onderdeel dat ik nog niet nodig heb gehad, is de takel voor de antitorpedonetten. Tip: goed kijken want er zitten niet één maar twee vouwen in!
Het zijn vouwtjes op ongeveer 0,1mm. van elkaar dus dichter bij elkaar dan een mes dik is. Het is dus van groot belang om de vouwen in één keer goed te doen. Enerzijds ontzettend priegelwerk maar anderzijds wel reden voor hulde aan Pontos dat ze zo'n hoog detailniveau beogen na te streven.
34. Hier had ik dus voor de tweede keer de eye brows geplaatst. Maar toen ik ze vergeleek met de Kagero-tekening zag ik wel dat het gewoon niet klopte. Ik had me toch vergist. De eye brows moesten 1,2 mm. worden. Dus allemaal weer eraf.
35. Maar toen sloeg de verslagenheid even écht toe. Ik had net een reeks van 1,2 mm. eye brows geplaatst en keek toen nog eens goed naar de tekening... vergeleek die met het plastic... en er klopte niets van. Ik was een beetje in paniek want eerst klopte het toch wel ongeveer... toen zag ik het. Zvedza heeft beide kanten symmetrisch gemaakt qua plaatsing van patrijspoortjes e.d. terwijl dit op het echte schip niet het geval was. Dit was het dichtst OOIT dat ik (tijdens modelbouw) bij het punt zat om iets uit te schreeuwen wat ik liever niet noem
Hoe kan het nu? Nou, het ziet er naar uit dat Zvedza niet de beschikking heeft gehad over de Kagero-tekening en niet de moeite heeft genomen om zelf te bedenken waar de patrijspoorten zaten en de luiken e.d. Merkwaardig genoeg staat er geen enkele tekening van de bakboordzijde in het Anatomy-boek terwijl er legio van de andere zijde en letterlijk vele honderden (!!!) van diverse scheepsonderdelen wel in het boek staan. Gelukkig biedt de Kagero-tekening daarom uitkomst anders had ik het helemaal zelf uit moeten zoeken aan de hand van bovenaanzichten die wél in het Anatomy-boek staan. Overigens maakt Trumpeter in zijn eigen kit precies dezelfde fout. Gekopieerd van Zvedza? Nee dat weer niet, want bepaalde patrijspoorten die in de kit van Zvedza zitten zitten niet in die van Trumpeter.
36. Na het wegwerken van de schrik bleek de schade mee te vallen. Op het volgende filmpje zie je de gaatjes die gevuld moesten worden. Daarna moesten er gaatjes geboord worden. Ook de meeste luiken zaten verkeerd dus die werden allemaal weggeschuurd en vervangen door messing exemplaren.
https://flic.kr/p/nJMqs7
37. Het vullen van de patrijspoortjes was simpel: opvullen met stretched sprue, egaliseren met dunne CA lijm en vijlen.
Stretched sprue is voor diverse doeleinden geschikt en eenvoudig te maken. Gewoon een aansteker onder een stukje plastic sprue (het raamwerk waar je bouwkit in zit verwerkt) houden, goed rondom verhitten maar niet te snel. En dan wachten totdat de sprue 'het kopje laat hangen'. Meteen verticaal houden en het uitrekken. Tien seconden laten hangen en het is weer hard. Doormidden snijden en je hebt twee vullingen voor de patrijspoortjes. Deze bevestigen (zie foto), heel goed aandrukken maar opletten dat het niet breekt, dan beide kanten kort afknippen met een plasticknippertje. Aan de voorzijde het plastic afvijlen. Daarna dunne CA lijm zowel voor als achteren zetten (achteren voor de zekering, vooraan voor de opvulling hoewel dat soms niet eens echt nodig is). Als de CA een beetje hard geworden is, kun je het gaan vijlen. En al gauw is het strak. Dan schuren met korrel 600 en naschuren met 1.500.
38. Om te controleren of het perfect strak zit, gebruik ik een zilverstift. Op de volgende foto zie je dat er van het oorspronkelijke patrijspoortje niets meer te zien is.
39. Als alle gaatjes gevuld zijn, kan het boren van de nieuwe gaatjes beginnen.
Dit is een kwestie van geduldig meten, op het juiste punt met een scratch pen een putje zetten en dan beginnen met boren. Op de foto zie je trouwens nog wat overblijfselen van eye brows. Uiteindelijk hebben er twee overleefd van de derde lichting, alle andere eye brows zijn dus van de vierde lichting. Overigens is de gebruikte koperdraad dunner dan die welke ik eerder gebruikte (uit de kabel). Ik heb toch eens nagemeten en het blijkt dat de draad die ik in een pakje heb zitten (wikkeldraad, als zodanig gekocht) bijna tweemaal zo dun is.
40. Ik besloot om alle luikjes te vervangen door messing exemplaren. Ongeveer 1/3 was goed geplaatst maar alle waren (dacht ik toen... zucht...) niet van de juiste grootte en een deel eraf vijlen zag er niet mooi uit.
Later bleek dat er twee verschillende grootten luikjes zijn. Dit is een van de fouten in de Kagero-tekening. Ik kom hier nog op terug. Want je raadt het al... de meeste luikjes moesten er uiteindelijk weer af (inclusief de eye brows die ik daarvoor al had gemaakt en geplaatst).
Hier de eerdere deel-vijl-poging:
41. Toen alles strak was, heb ik de gaatjes goed rond gemaakt in een tweestappenplan. Stap 1: met een drill-bitje een beetje frezen.
42. Een filmografische tussenstand:
https://flic.kr/p/nZemmb
43. En stap twee: met een mesje cirkelend ietwat uithollen.
Niet teveel kracht zetten, het mesje z'n werk laten doen. Voor zover een gaatje niet helemaal rond is kun je op dat punt wat meer kracht zetten en een paar keer heen en weer gaan. Zo wordt het vanzelf rond. Maar in het algemeen zet je het uiteinde van je mesje gewoon tegen je wijsvinger en draai je het mesje met duim en middelvinger rond. Het geeft een mooi uniform resultaat.
44. En als je toch al die moeite doet, verplaats je die nieuwe patrijspoortjes die net iets teveel naar boven of beneden hebt zitten, nog even. Niet veel moeite: zoals eerder uiteengezet vullen met stretched sprue en dunne CA en opnieuw boren.
45. Na het herstellen van de patrijspoorten heb ik de romp van secondelijmresten bevrijd d.m.v. schrapen met een mesje, daarna geschuurd met achtereenvolgens korrel 600, 1.500 en 3.000. Op de volgende foto zie je hoe ik de luikjes heb gemaakt. Later heb ik ook bredere luikjes gemaakt maar dat ging op dezelfde manier.
Afmeten hoe breed een luikje is, een stripje messing op die breedte afsnijden met een scherp mes, paar keer buigen en dan breekt het af, dan onder een photo etch bender leggen, op de juiste hoogte (vergelijkingsmateriaal ernaast leggen) een paar keer goed heen en weer ritsen, met een photo etch buigmesje het luikje omhoogkiepen en weer naar beneden, en zo door totdat het los komt.
46. Ook de luikjes hebben eye brows. Dus die moesten ook gemaakt worden.
47. Het was even de vraag hoe ik die (seriematig) nu het beste kon maken. Deze eye brows zijn wat lastiger dan die boven de patrijspoorten want er zitten twee vouwen in. Uiteindelijk heb ik gebruik gemaakt van wat ik doop als "de post it-techniek". Er vanuit gaande dat de techniek nog niet bestond, natuurlijk 
Men neme een stukje 0,07mm. wikkeldraad en een pakje post-it stickers. Men splijte het pak post-it stickers op de juiste plek (even meten). Daar een speld tussenzetten (zie foto). Wikkeldraad erin stoppen. Met mesje de vouw van 90 graden maken. Met ander mesje het blootliggende koperdraad dat op het post it stapeltje ligt, bedekken en er goed op drukken (zodat het niet kan vervormen) en al doende de tweede vouw maken. De foto onderaan is gemaakt net voordat de tweede vouw wordt gemaakt.
Dan het aldus verkregen U-vormpje heel voorzichtig verwijderen en op het snijtegeltje leggen. Ten slotte een photo etch vouwmesje op de juiste plek plaatsen en dan met een scherp mes de twee uiteinden kortwieken. Zo ontstaat een mooi regenafvoertje.
48. De eye brows ofwel afvoergootjes kunnen dan geplaatst worden zonder dat je met lijm hoeft te knoeien doordat een dun stukje afdektape wordt geplaatst.
49. Ook kan zo'n stukje tape worden gebruikt om het luikje gereed te maken voor bevestiging van de twee hengselstukken. Daarover hieronder meer.
50. En dan... de volgende tegenslag. Op de Kagero-tekening zag ik dat de hengsels van de luikjes op andere hoogte waren weergegeven dan ik op foto's van het origineel had gezien. Mijn eigen opmerkingen over het niet altijd even betrouwbaar zijn van Kagero op detailpunten indachtig, ben ik eens door het Anatomy-boek gaan bladeren en zag ik tot mijn schrik dat er twee soorten luikjes zijn: brede en smalle. Ik had alleen de smalle gemaakt en geplaatst. Inclusief eye brows. Driekwart kon er weer vanaf. De tekeningen van Kagero maken dit onderscheid helaas niet duidelijk.
Het was nog een heel uitzoekwerk om erachter te komen waar de brede en waar de smalle luikjes moesten. Stuurboordzijde (als je op het schip staat en naar voren kijkt, de rechterkant) is geen probleem maar bakboordzijde wel. Zoals gezegd, staat er in heel het Anatomy-boek geen tekeningen van de bakboordzijde. Wel bovenzijdetekeningen maar daarop staat de grootte van de luikjes niet weergegeven. Uit de tekst bij de bovengerefereerde tekening blijkt dat er aan de bakboordzijde twee extra smalle luikjes zaten (=goed nieuws, want minder verwijderwerk).
De tekst zegt: "There were also two narrow ports on the midships section, both on the port [=bakboord] side, at stations 76 and 128 - the former to the Chief of Staff's sleeping cabin and the latter in a position restricted by an adjacent cabin bulkhead". De eerste (Chief of Staff's sleeping cabin) is makkelijk te vinden door een andere tekening. De tweede is lastig te vinden en uiteindelijk moest het bijna zeker een bepaald luikje zijn. Gekeken in de foto's van het boek... nergens duidelijkheid. Maar dan op de DVD: daar stond een ontzettend duidelijke foto waarin de binnenkant van het luikje te zien was op precies DIE plek die ik zelf had bedacht. En die binnenkant was duidelijk de binnenkant van het smalle luikje, zoals gelukkig weergegeven op de tekening. Eureka-gevoel voor zoiets kleins? Reken maar! De andere smalle luikjes waren middels een vergelijking met de andere kant eenvoudig gevonden.
51. Ik gebruikte dezelfde methode voor het maken van de brede luiken als die ik eerder gebruikte voor de smalle.
52. Om de lengte van de hengsels te uniformeren, maakte ik gebruik van een stukje Evergreen card dat ik op mijn mes plakte.
Stukje afsnijden, een klein blokje volstaat, als het maar de juiste dikte (=lengte van het hengsel) is. Met dat als referentiemaat kun je relatief snel veel stukjes afsnijden met een prima vergelijkbare lengte. Voor zover er zichtbare verschillen zijn aan het einde van de snijbeurt, haal je de te korte of te lange stukjes er tussenuit.
53. Toen dit alles bevestigd was, schuurde ik het oppervlak van de boeg nat met achtereenvolgens korrel 600 en 1.500. Het is een precies werkje want ik wilde natuurlijk niet dat ik een klein detail wegschuurde of losschuurde, zoals een hengseltje. Dat is me wel een keer overkomen. De hengsels zijn overigens (naast de hierna te bespreken 'Dreadnought'-letters) de enige onderdelen die enkel met Gator Glue bevestigd zijn en niet zijn verstevigd met secondelijm.
54. Een tweetal krassen in het plastic (ontstaan door wegschieten van mijn mesje bij het verwijderen van de eye brows etc.) heb ik gevuld met Vallejo Putty.
Putty aanbrengen, dan het overschot wegdeppen met water en een tippy en klaar.
55. Er zit nogal verschil tussen de 'Dreadnought'-letters zoals die in photo etch zijn geleverd door Pontos enerzijds en WEM anderzijds. Ik heb gekozen voor de Pontos-exemplaren.
56. Hier zijn de lettertjes. Ze zitten aan elkaar vast met minuscuul kleine draadjes en als je er al naar kijkt breken ze. Ik denk dat het onmogelijk is om ze op het schip aan te brengen terwijl ze nog aan elkaar vast zitten, zelfs met de grootst mogelijke kalmte. Bij mij kreeg ik het bij geen van de letters voor elkaar. Maakt ook niet uit, ze zijn makkelijk te vijlen en bevestigen. Wel ontzettend spannend om mee te werken, want je MAG er geen kwijt raken. Er zijn geen reserve-exemplaren.
57. Dan nu een overzicht van alle aanpassingen, met ter vergelijking de andere rompzijde (die een stuk minder werk zal zijn) ernaast. Dit overzicht zal vooral interessant zijn voor wie ook een Dreadnought wil bouwen. Dit geldt niet alleen voor de Zvedza-versie maar ook voor de Trumpeter-versies. Ik hou geen rekening met vergeefse pogingen tot aanpassingen, het onderstaande betreft enkel de uiteindelijke versie.
Legenda:
A: geboord gaatje + geplaatste regenafvoer: 142 acties.
B : gevuld gaatje: 16 acties.
C: verwijderd luik: 14 acties.
D: geplaatst luik (7 smal, 8 breed) + geplaatste regenafvoer + twee geplaatste hengsels: 60 acties.
E: verwijderde stangsteun: 22 acties.
F: geplaatste stangsteun: 30 acties
G: dreadnought-letters: 11 acties.
Men is dus gewaarschuwd: in totaal moeten er maar liefst 295 aanpassingen plaatsvinden om deze romphelft zo waarheidsgetrouw te maken. Maar... het was wel erg leuk!
Nu ik dit allemaal zo geschreven heb, vind ik het ook wel best... ga niet overal pijltjes bij zetten. Ik zal pijltjes zetten bij de opvallendste aanpassingen. Wie interesse heeft, kan ik detailfoto's toesturen met betere overzichten van wat er allemaal is aangepast.
Van voor naar achteren:
De belangrijkste aanpassingen
Om te zien wat de aanpassingen zijn, kijke men naar de oorspronkelijk symmetrische andere romphelft die ik ernaast heb gelegd. Eenvoudige opwaarderingen heb ik op de foto's niet met pijltjes aangeduid.
Het venijn zat hem, zoals te zien, op minst mogelijk figuurlijke wijze bedoeld, in de staart. En waar keek ik naar toen ik erachter kwam dat Zvedza er helemaal naast zat? Inderdaad, de staart. Ik schrok me dus een hoedje en dacht dat ik zo ongeveer alles opnieuw moest doen. Dat bleek toch iets mee te vallen.
57. En zo ziet deze romphelft er nu uit:
Overigens, als je denkt "wat zitten die klemmetjes allemaal schots en scheef" -> dat hoort zo want daar komen alle palen voor de antitorpedonetten in te liggen en die staan soms schuin, dan net iets schuiner en dan weer horizontaal.
Dank aan degenen die de moeite hebben genomen om deze enorme post te lezen; hopelijk was het de moeite waard. De andere helft van de romp zal ik niet beschrijven, daar moeten een paar gaatjes bijgeboord worden en dat is het; nu er van die kant wél voldoende tekeningen zijn zie ik het nut niet helemaal om daar ook nog dingen over te schrijven. Nadat die helft afgerond zal zijn, zal ik me bezig gaan houden met het dek en met het forecastle (weet de Nederlandse term niet) met dek. Als ik die zes onderdelen klaar zal hebben, zet ik ze in elkaar en komt de eerste schilderbeurt. Ik verwacht aldus voorlopig geen nieuwe update maar het werk blijft gebeuren!
Totaal aantal bestede uren tot nu toe: 49.
( grapje )